Historia pejzaży, czyli czym są?

Pejzaże kojarzą się z czymś magicznym, refleksyjnym, a także wywołującym różnorodne, często ciężkie do opisania, emocje. Czymże więc są i dlaczego cieszą się tak dużą popularnością?

Co oznaczają pejzaże?

pejzaż przedstawiający piękny lasSłowo „pejzaż” pochodzi z francuskiego „paysage”. Jest to rodzaj malarstwa krajobrazowego, czyli – mówiąc prościej – malarstwo, które przedstawia krajobrazy, otoczenie miejsce, bądź widoki na naturę.

Istnieją dwa rodzaje pejzaży, które wyróżnia się w zależności od rzeczywistości, jaka jest przedstawiana. Pierwsza z nich to pejzaż topograficzny, czyli taki, który odzwierciedla konkretny motyw, rzeczywistość oraz fantastyczny, który jest jedynie wytworem wyobraźni artysty. Oprócz tego, dzielą się na wedutę (przedstawiający scenę miejską), marinę (ukazujący obraz morski, marynistyczny) oraz pejzaż ze sztafażem (na którym znajdują się postacie zwierzęce lub ludzkie).

Historia pejzaży

W starożytności pejzaże były jedynie tłem dla najważniejszym wydarzeń mitologicznym, historycznych oraz religijnych. Pełniły tę rolę aż do XVI wieku. Co ważne, pojawiły się także w epoce hellenistycznej, która trwała od 323 roku p.n.e do 30 roku p.n.e., w malarstwie pompejańskiej. Dzieła te zostały odkryte w Pompejach okrytych popiołem po wybuchu wulkanu. W tamtejszych czasach pejzaże pełniły element dekoracyjny.

Rozkwit miał miejsce dopiero w XVII wieku, kiedy to wyodrębniono jego odmiany, wspomniane już topograficzne oraz fantastyczne. W Holandii wówczas słynnymi malarzami byli m.in. Jan van Goyen Joachim Patinir. W przypadku Polski, malarstwo krajobrazowe rozwinęło się dopiero w połowie XIX wieku.

Polscy pejzażyści to między innymi: Józef Chełmoński, Władysław Podkowiński, Jan Stanisławski, Jan Wołek, Maksymilian i Aleksander Gierymscy oraz Leon Wyszczółkowski. W Anglii w XVIII wieku popularni byli William Turner i John Constable, a w Niemczech – Caspar David Friedrich.